Kafa Travmaları
Kafa travmaları; bir cisme çarpma, düşme, kavga gibi bir darbe veya kaza sonucu başta oluşan hasarlardır. Sıkça karşılaşılabilecek olan bu travma biçimi çoğu zaman beyin hasarı oluşturabilecek kadar şiddetli olmasa da yaratabileceği ağır sonuçlar göz önüne alınarak mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Özellikle kişi geçirdiği travma sonrası olayın nasıl gerçekleştiğini, öncesini ve sonrasını hatırlamakta zorluk çekiyorsa, uyku hali varsa ya da uyandırılamıyorsa hayatı risk altında olabilir.
Kafa travmaları, beyin dokusunda ciddi yaralanmalar sonucu sakatlığa sebep olabilen, uzun süre bakım gerektirebilen ve kalıcı hasar bırabilen bir travma biçimidir. Zamanında ve doğru müdahale, hayat kurtarıcı olabilir.
Belirtiler
Kafa travması sonucu; şişme, zedelenme, beyin dokusunda ezilme, beyin dokularında kan birikmesi ve kemik bütünlüğünü bozan kafatası kırıkları görülebilir. Bunun dışında, hiçbir kanama bulgusu olmadan beyin ödemi ile oluşan bir hasar da gelişebilmektedir. Ödem sonucu oluşan basınç artışı ciddi hasarlara sebep olabilir.
Kafaya gelen çok hafif bir darbe bile çok ağrılı olabilmektedir. Kafa derisi çok fazla kan damarı barındırdığından küçük kesiklerde bile çok miktarda kanama gözlenebilmektedir.
Kafa travması geçiren kişide; Bilinç kaybı ya da bilinç bulanıklığı, bulanık görme, vücutta kasılmalarının olması, etrafa ilginin azalması (bebekler için), denge kaybı, baş dönmesi ve/veya baş ağrısı, kulak ya da burundan saydam bir sıvının gelmesi ya da kulak kanaması gibi belirtilerin olması durumunda mutlaka ileri değerlendirme gereklidir.
Travma Sonrası İzlenecek Aşamalar
Kafa travması yaşayan kişinin bilinç düzeyi kontrol edilmelidir. Öncelikle göz hareketlerini tetikleyen sözlü ve ağrılı uyaranlara bakılır. Eğer hasta kendindeyse sözel yanıt kabiliyetini anlamak için çeşitli sorular sorulur. Motor hareketlerini gözlemlemek için komutlar verilebilir. Tüm bunların sonunda ortaya bir puan çıkar ve kafa travmasının şiddeti belirlenir.
Travma sonrası hasta takip edilmeli, herhangi bir hafıza problemi olup olmadığı tespit edilmelidir.
Bazı durumlarda hastalar olay anını, öncesini ve sonrasını hatırlamayabilir. Uyku hali, uyanamama durumları görülebilir. Bunlardan herhangi birinin olması halinde hayati risk düşünülür ve hemen müdahale edilir.
Kafa travması sonrası görülen en ciddi durumlardan biri de açık kırıklardır. Bu tarz kırıklar, hasta hayatı için büyük tehlike arz eder.
Kafatasındaki koruyucu deri tabakası açıldığında beyinde enfeksiyona sebep olabilir. Ölümcül olabilen kafatasındaki açık kırıklara cerrahi müdahale edilmesi gerekir.
Kafa travmaları sonucunda beyin dokusu zarar görerek ciddi sonuçlara yol açabilir. Hasta muayene edilirken herhangi bir zedelenme olup olmadığı kontrol edilir.
Görünüşte herhangi bir anormallik olmasa bile beyinde ödem, kanama oluşabilir. Bu yüzden kafaya alınan darbe sonucunda belirti olsun ya da olmasın, hastaneye gitmek hayat kurtarıcı olacaktır.
Tedavi
Yapılan tetkikler sonucunda kafa travması kaynaklı hasarın ne olduğu tespit edilir. Daha sonra cerrahi müdahale, ilaç tedavisi gibi yöntemler uygulanır. Eğer kafada uzun veya derin bir kesik oluşmuşsa yaranın dikilmesi gerekebilir. Kuvvetli ağrı kesiciler ve kanamayı arttıracak ilaçlar kullanılmamalıdır. Belirgin bir durum söz konusu olmasa bile, hastanın gün boyu takip edilmesinde fayda vardır. Ciddi kırık olması durumunda ameliyat ile tedavi yöntemine başvurulur.
