Lomber Kitle (Omurga Tümörleri)
Omurga tümörü, omurga kemiklerinde gelişen bir büyümedir. Diğer kemik tümörleri gibi iki temel grupta incelenirler. Bunlardan birincisi kemik hücrelerinin oluşturduğu primer tümörler; ikicisi ise sekonder tümör olarak adlandırılan vücudun başka bir bölümünde meydana gelen tümörlerin metastaz yaparak omuriliğe sıçramasıyla meydana gelen tümörlerdir.
Omurgada bulunan metastazlar, sıklıkla prostat, meme, akciğer ve böbrek kanserlerinden kaynaklanmakta olup, bunlar omurganın primer tümörlerinden daha sık görülürler.
Omurganın primer tümörleri ise selim (iyi huylu) ve habis (kötü huylu) olmak üzere kendi içlerinde ikiye ayrılır.
Omurga, oldukça önemli bir organ olan omuriliği içerisinde muhafaza etmektedir; bu nedenle iyi huylu tümörler dahi büyüdüklerinde omurilik üzerinde baskı oluşturarak ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.
Belirtiler
Omurga tümörlerinde görülen en sık belirti, omurganın ilgili bölgesinde oluşan ve aşağı yukarı yayılan ağrıdır (boyun, bel ağrısı gibi). Ağrı, özellikle gece ortaya çıkabilir ve fiziksel aktivite ile artabilir.
Tümörün direkt omurilikten kaynaklanması durumunda veya omurgadan kaynaklanan tümörün omuriliğe baskı yapması durumunda omurilik bası bulguları görülebilir. Bunlar basının olduğu yere göre değişiklik gösterirler. Kol ve bacaklarda, göğüs bölgesinde uyuşma görülürken el, kol ve bacaklarda kuvvet kaybı ve yürümede güçlük gibi bulgular ortaya çıkabilir.
Tedavi
Omurga tümörlerinin cerrahi tedavisi tümörün kısmen ya da tamamen çıkartılmasıdır. Bu konudaki kararı cerrah vermelidir. Cerrahın karar verirken göz önünde bulunduracağı kriterler; tümörün tipi, yayılımı, kötü-iyi huylu olması, kemo-radyoterapiye hassas olup olmaması, nörolojik risk oranı ve beklenen yaşam süresi gibi kriterlerdir. Bu kriterler değerlendirilerek risk-yarar oranları ve olası diğer tedavi seçenekleri hastaya sunulmalıdır.
Tümörün kendisinin veya yapılacak cerrahinin omurgada yaratacağı harabiyet ve buna bağlı gelişen anormal hareketlilik değerlendirilerek, omurganın metal implantlar ile tespiti (enstrümentasyon) gerekebilir. Bu girişimler omurganın önünden veya arkasından bazen de her iki taraftan yapılabilir.
Bazı iyi huylu tümörlerde, sadece tümörün olduğu kısım kazınarak çıkartılır ve kalan boşluk kemik veya kemik çimentosu ile doldurulur.
Kötü huylu tümörlerde ise tümörlü doku geniş olarak çıkartılıp omurgaya metalik fiksasyon-enstrümentasyon uygulanır. Ayrıca tümörle birlikte çıkartılan omurganın ön kısmına içi kemik ile doldurulmuş metal kafes konur. Metastatik tümörlerde ise tümörlü omurun kemik çimentosu ile doldurulması veya çıkarılarak enstrümentasyon-kafes işlemi uygulaması yapılabilir.
Cerrahiden sonra hastanede kalış süresi 3 ila 10 gün arasında sürebilir ve belli bir süre fizik tedavi ve rehabilitasyon yapılması gerekebilir. Hastanede ne kadar kalındığı fizik tedavinin gerekliliği, süresi ve evde yapılıp yapılamayacağına göre değişebilir. Bazı tümörler için cerrahi tedavi sonrası kemoterapi veya radyoterapi uygulanması gerekebilir. Bu tedavilerin uygulanması da toplam iyileşme süresini etkileyebilir.
Toplam iyileşme süresi cerrahinin ne kadar karmaşık olduğuna göre 3 ay ile 1 yıl arasında değişebilmektedir.
